مقدمه:
در روزهای اخیر حادثهای تلخ بار دیگر جمعی از مسلمانان را در بسیاری از کشورهای دنیا به خیابانها کشانده است. واقعیت آن است که دنیای غرب دوباره به خود اجازه داده است تا به مقدسترین انسان در جهان اسلام و شاید تمام جهان اهانت روا دارد.
مسلمانان در سراسر جهان از این اقدام خشمگین هستند و با شرکت در برنامههای مختلف اعتراضی سعی مینمایند تا با حداکثر توان خود نفرت خود را از این اقدامات موهن اعلام نمایند.
نکته حائز اهمیت در این واقعه آن است که گویا اهانت به مقدسترینهای جهان اسلام، تبدیل به یک عادت ناپسند برای دنیای غرب شده است و از طرفی بازخورد رسانهای که از فعالیتهای مسلمانان در مقابله با این هجمههای ناجوانمردانه صرفا پخش اجتماعات خشمگین و بعضا پخش تصاویری از خشونتهای رخ داده در این مراسمها میباشد.
اگر رفتارهای اعتراضآمیز جوامع مسلمان را مورد بررسی قرار دهیم حقیقتی تلخ در ورای این رفتارها نمایان میشود. حقیقت این است که رسانههای دنیای اسلام هنوز به بلوغ رسانهای مناسبی نرسیدهاند. نکته حائز اهمیت این است که امروزه رسانهها یکی از ارکان اصلی قدرت در جهان هستند . دنیایی که ما در آن زندگی میکنیم بیش از آنکه دنیایی واقعی، عقلانی و منطقی باشد، دنیایی مجازی، تخیلی و احساسی است که رسانهها برایمان ساختهاند. رسانهها در دنیای امروز واقعیت را منتقل نمیکنند بلکه آنها را میسازند، ساخت واقعیت بر اساس منافع صاحبان رسانهها وظیفه رسانههای غربی است. بطوریکه، داشتن رسانههای قدرتمند در سطوح مختلف محلی، ملی و جهانی به دارنده آن قدرت نفوذ، اثرگذاری و منفعلسازی طرف مقابل با ساختن دنیایی در راستای اهداف و تبلیغ خود را میدهد و از سوی دیگر سبب میشود که دارنده قدرت رسانهای به صورت فرهنگ غالب درآید و در موقعیت الگویی و هدایت و رهبری سایرین قرار گیرد.
حال با توجه به شرایط موجود این سوال مطرح میگردد که برای مقابله با جریاناتی از این جنس و پیشگیری از وقوع دوباره اینگونه بیحرمتیها چه باید؟
ضرورتها و دلایل اهمیت
1. «وجود مقدس نبی مکرم و رسول اعظم اسلام، مهم ترین نقطه ایجاد وحدت در جهان اسلام است. دنیای اسلام میتواند در این نقطه به هم پیوند بخورد. اینجا، جایی است که عواطف همه مسلمانها در آنجا متمرکز می شود. این، کانون عشق و محبت و دنیای اسلام است. این، نقطه اصلی است. سیاستمداران، نخبگان علمی و فرهنگی، نویسندگان، شعرا و هنرمندان ما روی این نقطه تکیه کنند و همه ملسمانها با این شعار به هم نزدیک شوند.» با اندکی بررسی مشخص میشود که فعالیتهای رسانهای انجام شده برای معرفی پیامبر اعظم اسلام متناسب با توانمندی رسانههای نوین امروزی نمیباشد. با نگاهی گذرا بر کارهای انجام شده در این حوزه مشخص میگردد بیشتر فعالیتهای صرف اموری مانند چاپ کتاب، تولید انیمیشنهایی سطحی و کماثر و یا یکسری فعالیتهای کماثر اینترنتی میباشد.
2. علیرغم تاکیدات فراوان رهبر معظم انقلاب در سال پیامبر اعظم(ص)، شاهد فعالیت موثر خاصی نبودهایم. گویا مسئولین فکر کرده بودند با برگزاری چند نشست و جلسه و تصویب چند آییننامه و ایجاد چند کارگروه قرار است حرکتی بنیادین در عرصه معرفی ابعاد عظیم شخصیتی حضرت محمد (ص) رخ دهد. در واقع برخورد متولیان امر با این مقوله بسیار سطحی جلوهگر شده است و متاسفانه باید بیان کرد وقوع یکسری از بیحرمتیهای رسانهای دنیای غرب معلول کمکاری این افراد میباشد.
3. مقوله رفتارشناسی دشمن در بستر رسانهها مورد غفلت جدی واقع شده است. عدم وجود مراکز مشاهده و نظارت مستمر فعالیتهای رسانهای سبب شده است تا ارزیابی موثری از فعالیتهای در حال انجام یا فعالیتهای احتمالی علیه مقدسات اسلامی نداشته باشیم و پیوسته بصورت منفعل در برابر حوادث رسانهای عمل نمائیم.
4. با توجه به اینکه کشورمان ریاست جنبش غیرمتعهدها را بر عهده دارد انتظار میرود از این فرصت برای مقابله با هجمههای رسانهای دنیای غرب استفاده شایان توجهی گردد
پیشنهادهای قابل اجرا
1. استفاده از پتانسیل رسانههای نوظهور برای معرفی ابعاد شخصیتی پیامبر
دیدگاه اساسی در مواجهه رسانههای جمعی (رادیو، تلویزیون و مطبوعات) با رسانههای اجتماعی (فیسبوک، توییتر و یوتیوب) این است که رسانههای اجتماعی در حال دزدیدن مخاطب رسانههای جمعی بوده و با تغییر مکان مخاطبان، رسانههای جمعی به مرور از بین میروند و رسانههای اجتماعی جایگزین آنها میشوند، لذا بهتر است زیرساختهای تبدیل رسانههای جمعی به اجتماعی از هم اکنون توسط سازمانهای رسانهای ایجاد شود. دلیل این جایگزینی نه ساختار رسانهای است نه محتوای رسانهای! بلکه تنها تغییر مکانی مخاطبان است زیرا امروز حیات رسانههای جمعی تنها وابسته به مخاطبان است نه متغیر وابسته دیگری! آنچه مسلم است اینکه میتوان از طریق رسانههای اجتماعی میتوان به نوعی مخاطبسازی کرد؛ یعنی مخاطبان را جذب، هدایت و حمایت کرد. در واقع با استفاده از رسانههای نوین ارتباطی میتوان ابعاد مختلف شخصیتی پیامبر اعظم اسلام را براحتی در اقصی نقاط عالم انتشار داد.
2. استفاده از پتانسیل گروههای مختلف اجتماعی مانند هنرمندان برای معرفی ابعاد شخصیتی پیامبر اعظم اسلام در سراسر جهان
هنرمندان ایرانی از دیرباز با هنر خود توانستهاند بستر مناسبی برای رشد فرهنگی جامعه ایجاد کنند که این موضوع پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی هنرمندان انقلابی به شکل بیان ارزشهای اسلامی و انقلابی با استفاده از هنرهای مختلف میباشد. با توجه به اینکه مردم در اقصی نقاط عالم نگاه و توجه خاصی به هنرمندان دارند و موضعگیریهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آنان برای مخاطبین حائز اهمیت میباشد، ضروری به نظر میرسد با ایجاد بسترهایی از حضور هنرمندان برای معرفی ایعاد شخصیتی پیامبر اعظم اسلام بتوان استفاده شایان توجهی نمود.
3. تولید سریالهای مختلف تلویزیونی درباره شخصیت حضرت محمد
با مروری کوتاه درباره فیلمها و سریالهای ساخته شده، بخوبی کمکاری جامعه مسلمانان پیرامون ساخت آثار رسانهای نمایان میشود. در حال حاضر سریالهای تولید شده در جامعه مسلمانان بیشتر در مورد وقایع پس از فوت حضرت محمد (ص) میباشد و متاسفانه تا بحال سریالی پیرامون شخصیت پیامبر اعظم اسلام تولید نشده است.
4. تولید محتواهای مناسب برای عرصه در فضای رسانهها و اینترنت
یکی از مهمترین راهها برای همراه کردن افکار عمومی، تولید مطالب مناسب و قابل فهم برای اقشار مختلف مردم میباشد. متاسفانه قریب به اتفاق مطالب موجود درباره ابعاد شخصیت حضرت محمد (ص) مرتبط با مسائل حاشیهای زندگی ایشان میباشد و در مورد مسائل اساسی مانند توانمندیها و وجود مختلف رهبری ایشان مظالب ناچیزی در رسانهها موجود است. بطور مثال در مورد ابعاد مدیریتی پیامبر اعظم اسلام (ص) به سختی میتوان مقالات یا سخنانی را در اینترنت پیدا کرد که نشاندهنده ابعاد مختلف توانمندی ایشان باشد.
5. تولید بازیهای کامپیوتری با محوریت داستان زندگی حضرت محمد (ص)
تولید بازیهای کامپیوتری مبتنی بر زندگی بزرگان مدتهاست که به یکی از سناریو بازیهای کامپیوتری بدل شده است و اتفاقا در میان کاربران بازیهای کامپیوتری طرفداران بسیاری پیدا کرده است. این موضوع در کنار جذابیتهای بصری و سرگرمی که ایجاد میشود به عنوان ابزاری برای معرفی ابعاد مختلف زندگی پیامبر اسلام میتواند مورد توجه قرار گیرد.
http://www.tabnak.ir/fa/news/273367 |