روابط عمومی ایران(شارا)-نگین عقیلی ( کارشناس ارشد مدیریت، روابط عمومی پگاه تهران)- جنسیت عامل بسیار مهم وتعیین کننده ای در طبقه بندی سازمان ها ونوع و جنس کار به شمار می آید. گرچه زنان درسال های اخیر نسبت به گذشته از شانس بیشتری برای حضور در عرصه های کاری و حتی مدیریتی برخوردارند اما سازمان ها هنوز با پذیرش آنان مشکل دارند. این دست از مشکلات را می توان به سقف شیشه ایی تعبیر کردکه منجر به ایجاد یاس وناامیدی برای زنان می شود. منظور از سقف شیشه ای محدودیت های واقعی اما غیر قابل رویت درحیطه عمومی و حتی شاید حوزه خصوصی خانواده است که زنان با آن دست و پنجه نرم می کنند.(یزدیخواه واحمدی2007)
درمطالعات انجل و پری (angel and perry ,1981)مشخص شد که جنسیت با تعهد مرتبط است و زنان متعهدتر ازمردان هستند. گراسکی (grasky ,1966) در مورد این ارتباط استدلال می کند که به طور کلی زنان برای کسب موقعیت های شغلی برتر باید موانع زیادی را پشت سربگذارند. به همین دلیل عضویت درسازمان برایشان ارزشمندتر است. درجامعه ایران درمورد نقش پذیری جنسیتی شاهد تناقضاتی هستیم. سیاست گذران،مسئولان و سایرآحاد جامعه از زنان انتظار دارند وظایف و تعهدات شان در خانواده موجب به حاشیه راندن آنان از عرصه فعالیت های اجتماعی نگردد و در عین حال این حضور عامل تزلزل بنیان خانوادگی آنان نیز نگردد! مسلماً این دو مورد در کنار هم به نحو مطلوب می تواند تا حدودی منجر به تناقض و دوگانگی هایی شود. زیرا که دربسیاری ازسازمان ها حتی کوچک ترین حقوق یا نیازهای یک مادر موردنظر و موردتوجه مسئولان نیست وعدم اطمینان خاطر یک مادر از امنیت و آرامش فرزندش می تواند تواناترین مادران را از محیط کاری و اجتماع گریزان سازد. در حوزه فرهنگ عامه نیز رویکرد های مردانه نگر، باعث به حاشیه راندن زنان شده است.
اما آغاز هزاره سوم و انقلاب اطلاعات و دانش،زمینه های نفی نگرش جنسیتی و محدود ساختن حضور بر اساس جنسیت در فضای تعاملی جامعه بشری را با چالش مواجه کرده است. آن گونه که دسترسی، حضور و ایفای نقش در این عصر از زندگی بشری فارغ از ابعاد جنسیتی و تنها بر اساس مهارت ها و دانش استوار است. خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی و "ارتباطات مبتنی بر کامپیوتر" به راستی انقلابی در فرایند ارتباطات و به واسطه آن فرهنگ ایجاد کرد ه و ارتباطات کامپیوتری به دلیل تازگی تاریخی این رسانه و بهبود نسبی جایگاه قدرت برای گروه هایی از قبیل زنان که از نظر سنتی زیر دست بوده اند ممکن است فرصتی برای معکوس کردن بازی های سنتی قدرت در فرایند ارتباطات را فراهم کند(کاستلز،1380: 417). از سویی دیگر گسترش اینترنت خود به خلق محیط های جدیدی منجر شده که نیازمند ایجاد نظریات روان شناسی شناختی و ارتباطی جدید است.(جان سولر،2004) با عمومی شدن این فرصت، زنان نیز با وارد شدن به دنیای اینترنت شکل دیگری از حضور در اجتماع مدرن و امروزی را تجربه کردند. با توجه به آنکه زنان ایرانی -که بخش قابل توجه از کاربران اینترنت را تشکیل می دهند به طور معمول و به دلیل نگاه سنتی حاکم بر نقش زن در جامعه همواره محدودیت هایی در تعامل اجتماعی داشتند در شبکه جهانی اینترنت شکل جدیدی از حضور و تعامل را تجربه کردند. زنان با آگاهی از مسایل جانبی و با در اختیار داشتن اطلاعات مکفی راجع به فناوری اطلاعات و ارتباطات می توانند بیشتر خود را منطبق با ظرفیت های مثبت آن کنند و بااستفاده کاملا مطلوب و مناسب، آسیب های آن را به حداقل برسانند.
تقریباً هر سازمانی که با افکار عمومی سر و کار دارد و نیازمند تصویر روشنی از خود نزد آنان است، گونهای از روابط عمومی را به خدمت میگیرد. برخی از رشتههای مرتبط با عنوان ارتباطات شرکتی نظیر روابط رسانهای، روابط سرمایهگذاری، ارتباطات داخلی و روابط کار وجود دارند که در زمره فنون و تکنیک های روابط عمومی بشمار می روند. فنونی که اجرای آن هرجا که بر عهده بانوان شاغل در این رشته سپرده شده است با توجه به ویژگی های ذاتی زنان، به ثبت کارنامه ای درخشان منجر شده است چرا که کارکنان روابط عمومی عموماً توجه خود را به ساختن مناسباتی معطوف می سازند که به همسازی با آنها بینجامد. اقناع افکار عمومی نسبت به کارکردهای سازمان، موجب همکاری، همگرایی جامعه و ایستادگی و مقاومت در راه حق و تحقق عدالت خواهد شد. البته این امر در گروه نگاهی دوستانه به مردم همراه با تعامل است. تعامل انسان ها با یکدیگر اگر بر بستر باور و اهتمام، محبت و مودت شکل گیرد، عظیم ترین و پایدارترین و مستحکم ترین پیوندی خواهد بود که جامعه را به کمال و تعالی خواهد برد و چون ماموریت اصلی روابط عمومی ها در جلب افکار عمومی است و سخت کوشی، روحیه تعاملی و شخصیت ویژه کارکنان روابط عمومی نمیبایستی مدیران و سایر کارکنان را در این خصوص دچار سوء تفاهم کند؛ شاید امری بدیهی و آشکار حضور زنان در این عرصه باشد چرا که آنان با روحیه ای ظریف و در عین حال بسیار منعطف و قابل اعتماد می توانند فاصله ها و تردیدهای موجود را تبدیل به امکانات و شرایط جدیدی کنند که بی تردید خواهد توانست جایگاه و منزلت سازمان را ارتقا دهد. امید است که با توجه بیشتر و با نگرش های روشنفکرانه و عادلانه به توانمندی ها و همچنین قابلیت های زنان تحصیلکرده حاضر درتمامی عرصه های جهادی و اقتصادی بدون ذره ای تردید درتوانایی های آنان و بدون درنظرگرفتن اختلاف جنسیتی با بازگذاشتن عرصه وتفویض اختیارات لازم اجازه حضوری پرنگ تر توام با حس احترام وتائید فراهم شود. |