ایجاد سازمان روابط‌عمومی‌های کشور

سیدشهاب سیدمحسنی  رییس انجمن متخصصان روابط‌عمومی- انتخاب متولی برای ساماندهی، مدیریت، برنامه‌ریزی و هماهنگی روابط‌عمومی‌های دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی با عنوان سازمان روابط‌عمومی‌های کشور که بتواند به صورت مستقل پیگیر مسائل ساختاری، صنفی، علمی و آموزشی روابط‌عمومی‌ها ( بخش‌های دولتی و خصوصی) باشد.

این سازمان با همفکری و مشاوره با انجمن‌های تخصصی و صنفی، اساتید و صاحب‌نظران این حوزه ابتدا نسبت به آسیب‌شناسی وضعیت موجود روابط‌عمومی‌ها افدام و در وهله دوم نسبت به رفع مشکلات اساسی و زیربنایی آنها نظیر ساختار تشکیلاتی ناهمگون، نداشتن ردیف اعتباری مستقل، کمبودن یروی انسانی متخصص و... گام بردارد و روابط‌عمومی‌ها را در مسیر استانداردسازی و حرفه‌ای‌گرایی رهنمون سازد.

ایمان به توانمندی و کارآیی روابط‌عمومی‌ها

دکتر حسن بشیر عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) و دبیر کمیته علمی کنفرانس بین المللی روابط‌عمومی ایران - مهمترین اقدام در جهت گسترش همکاری مردم با دولت، توجه جدی به ظرفیت‌های گسترده‌ی توانمندی، کارآیی و فعالیت‌های وسیع روابط‌عمومی‌ها در سطح کشور است. ایمان به این توانمندی و کارآیی می‌تواند در جهت قدرت‌دهی دولت در ارتباطات فعال از یک سو و انتقال خواسته‌ها و مطالبات مردم به دولت از سوی دیگر تاثیر فراوان داشته باشد.

ایجاد بخشی در دولت برای ارتباط با روابط‌عمومی‌ها و توجه جدی به حمایت از این ساختار وسیع کشور برای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی و همکاری با آن جهت انتقال اهداف مردمی و فعال سازی آنها در سطح کشور بسیار حائز اهمیت است.
 

بازنگری در جایگاه روابط‌عمومی

دکتر مریم سلیمی پژوهشگر ارتباطی و فعال روابط‌عمومی - فعالیت روابط‌عمومی‌ها بیش از هر  چیز نیازمند نگاهی تخصصی و مستقل‌تر و اختصاص جایگاه واقعی لازم به آنهاست.

فعالیت روابط‌عمومی‌ها زیر نظر معاونت ارتباطات وزارت ارشاد: فعالیت روابط‌عمومی‌ها و رسانه‌ها هر چه به سمت استقلال بیشتر حرکت کند نتایج واقعی‌تر و بهتری حاصل می‌شد و هر چه این فعالیت جنبه دولتی‌تر یافته و در سطوحی بالاتر مورد نظارت و کنترل قرار گیرد بر کیفیت فعالیت‌هایش تأثیر منفی می‌گذارد.

بر این اساس و با درک اصرار به نظارت‌های دولتی بر فعالیت این‌گونه واحدها، به نظر می‌رسد که فعالیت‌ روابط‌عمومی‌ها به جای آنکه تحت نظر شورای عالی اطلاع‌رسانی دولت قرار گیرد (که در عمل به فعالیت‌های آن‌ها جنبه تکلیفی و دستوری بیشتری بخشیده)، زیر نظر وزارت ارشاد و معاونت ارتباطات این وزارتخانه (البته با تأکید بر نگاه تخصصی به روابط‌عمومی و تا حد ممکن دادن استقلال به آنها) به انجام فعالیت بپردازند.

در حال حاضر وزارت ارشاد دارای معاونت‌های امور فرهنگی، هنری، مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی و... است که بر این اساس پیشنهاد می‌شود که نام معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی به «معاونت ارتباطات» تغییر یافته و ادارات کل امور رسانه (با بخش‌های مختلف رسانه‌های مکتوب، رسانه‌های برخط، رسانه‌های اجتماعی، بازی‌های رایانه‌های و... یا در عنوانی کلان‌تر رسانه‌های دیجیتال و....) و امور روابط‌عمومی (دولتی و خصوصی) زیر نظر آن مشغول به فعالیت شوند.

از سویی، تأکید شود که جایگاه روابط‌عمومی‌ها در سازمان‌ها، زیر نظر بالاترین مقام مسئول سازمان و تحت عنوان مشاور مدیرعامل و مدیرکل روابط‌عمومی تعیین شود (باهدف ارائه نظرات مشورتی ارتباطی به مدیران ارشد مجموعه) ولی این جایگاه، به معنای تغییر سلیقه ای مسئول روابط‌عمومی با تغییر مدیرعامل سازمان نباید تلقی شود و نیاز به نگاه تخصصی به روابط‌عمومی است.

ایجاد اتاق فکر ارتباطی در دولت: همچنین پیشنهاد می‌شود تا در دولت، اتاق فکر ارتباطی ایجاد شود تا به کابینه از بعد ارتباطی در حوزه‌های روابط‌عمومی و رسانه‌ای نظرات مشورتی ارائه کند. این نظرات با هدف حل مشکلات و بحران‌های ارتباطی مربوط و کمک به تسهیل فعالیت‌های رسانه‌ها و روابط‌عمومی‌ها انجام گیرد.

به‌کارگیری نیروهای توانمند و متخصص

پرویز کرمی سخنگو و رییس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریس جمهوری و بنیاد ملی نخبگان - از هر منظر به نقش و جایگاه ارتباطات و روابط‌عمومی نگاه کنیم ضرورت وجودی آن غیرقابل انکار است منتهی این جایگاه در دولت‌های مختلف همواره در مظان ناکارمدی، کم‌کاری یا ضعف در اثرگذاری بوده است. عدم توجه به این مهم، به نقش و جایگاه روابط‌عمومی‌ها در سازمان‌‌ها و شرکت‌ها لطمه شدیدی وارد کرده و مانع ورود نیروهای خلاق و توانمند جدید به این عرصه شده است.

به‌نظرم، دولت جدید در همین ابتدای فعالیت خود، لازم است دستور به‌کارگیری نیروهای توانمند و متخصص روابط‌عمومی در این حوزه را با نظارت دستیاری امین صادر نماید و هم تکلیفی ویژه به هیت دولت برای آسیب‌شناسی و رفع جدی و سریع کاستی‌ها و مشکلات ساختاری این نهاد ارتباطی نماید.

تقویت نقش تنظیم‌گری روابط و اطلاع‌رسانی در دو حوزه درون و برون‌سازمانی

مجید بوجارزاده رییس روابط‌عمومی شرکت ملی نفت ایران و دانشجوی دکترای مدیریت رسانه - روابط‌عمومی‌ها نقش تنظیم‌گری روابط و اطلاع‌رسانی در دو حوزه درون و برون‌سازمانی را به‌عهده دارند که غفلت از هر کدام از این حوزه‌ها عملا تاثیر عملکرد بهینه سازمان را به‌شدت کاهش خواهد داد.

متاسفانه یکی از مهمترین آسیب‌های حوزه روابط‌عمومی عدم درک درست این مسئله توسط مدیران ارشد بوده که نتیجه آن کم‌رنگ شدن و حتی بی‌اثر شدن نقش و کارکرد روابط‌عمومی چه در درون سازمان و چه خارج از سازمان بوده است.

دولت باید به این نکته کلیدی توجه کند که بخش عظیمی از جامعه یا کارمند دولت هستند و یا با سازمان‌های دولتی در ارتباط هستند و از اینرو روابط‌عمومی اگر بتواند تنظیم‌گری محیط درون سازمان و اقناع کارکنان و مخاطبان سازمان را به‌خوبی انجام دهد، عملا بخش مهمی از اهداف دولت در اقناع جامعه را پوشش داده است که در نتیجه اقناع افکار عمومی و استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای راحت‌تر و تاثیرگذارتر خواهد شد.

اعتمادسازی با احیای روابط‌عمومی‌های تحلیل‌گر به جای توجیه‌گر

عباس خالدنژاد کارشناس روابط‌عمومی و رسانه - طی سال‌های اخیر عدم اجرای وعده‌های بی‌شمار مدیران ارشد دولتی و توجیه عملکرد ضعیف و ناکارآمدی آنان توسط روابط‌عمومی‌های دستگاه‌های ذیربط موجب بی‌اعتمادی آحاد جامعه به بخش اجرایی کشور شده است.

از دولت سیزدهم انتظار می‌رود با تغییر نگرش نسبت به وظایف ذاتی روابط‌عمومی‌ها، زمینه رشد و فعالیت روابط‌عمومی‌های تحلیلگر، مخاطب‌محور و واقع‌گرا را به جای روابط‌عمومی‌های توجیه‌گر، یکجانبه‌گرا و سازمان‌محور فراهم آورد تا اعتماد از دست رفته بازیابی شود.

تقویت اعتماد عمومی

دکتر قربانعلی تنگ شیر مدرس دانشگاه - نکاتی که باید سریعاً به دولت یادآوری کرد جلب اعتماد عمومی است. آمار کاهش مشارکت در انتخابات – احساس بی پناهی و بی کسی جامعه و نشنیدن صدای مردم همه اینها به آمار کاهش اعتماد عمومی افزوده می‌شود و در نتیجه آرامش عمومی از بین می‌رود.

عدم توجه به نهادهای مدنی و صنفی از جمله روابط‌عمومی باعث عدم اعتماد به دولت می‌شود زیرا آنها دقیق‌ترین و میدانی‌ترین اطلاعات صنف و اعضای خود را دارند. باید برای اعتماد عمومی و افزایش سرمایه اجتماعی میدان دادن به تشکل‌های مدنی و صنفی و رایزنی با آنها را برای پیشبرد امور مهم دانست.

آرامش عمومی از طریق خرد جمعی و جلب اعتماد عمومی بدست می‌آید. در ایجاد اعتماد عمومی هم روابط‌عمومی می‌تواند نقش سازنده و ارزنده‌ای داشته باشد و در برنامه‌ریزی و معادلات اجتماعی، اقتصادی و ارتباطی نمی‌توان و نباید از نقش این نهاد مهم غافل ماند.

از دولت جدید چه انتظاری دارید؟

علی فروزفر مدرس و مشاور روابط‌عمومی، تبلیغات و بازاریابی - فعالان حوزۀ روابط‌عمومی هر بار که دولت جدیدی سکان امور مملکت را در دست می‌گیرد، خواسته ها و انتظارات و توصیه های کارشناسی و دلسوزانه خود را برای ارتقای جایگاه حرفه‌ای روابط‌عمومی و نهایتاً بهبود نظام ارتباطات بین دولت و مردم مطرح می‌کنند و به انتظار می نشینند تا توجه و پایبندی و عمل واقعی دولتمردان به این توصیه ها را در بوتۀ ارزیابی قرار دهند.

اکنون از دولت سیزدهم، یعنی شخص رئیس جمهور و وزیران و مدیران ارشد و عوامل مؤثر در تصمیم گیری ها و برنامه‌ریزی‌ها این انتظارات را داریم:

۱. مردمی بودن و مردم داری را در عمل، سرلوحۀ اندیشه ها و اقدامات خود قرار دهند.
۲. اطلاع رسانی صادقانه به مردم و اطلاع ‌یابی جامع از مردم را در همۀ مراحل کار، یک اصل بنیادین بدانند.
۳. شفاف ‌سازی را در عمل، یک راهبرد حیاتی در همۀ موقعیت های ارتباطی تلقی کنند.
۴. به صلاحیت‌ها و شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران و کارشناسان روابط‌عمومی توجه کنند و در جذب نیرو و به ویژه انتصاب مدیران این حوزه، به این معیارها توجه کنند.
۵. روابط‌عمومی را در جایگاه واقعی و درست آن از لحاظ سازمانی قرار دهند؛ به گونه‌ای که مستقیماً زیر نظر مقام ارشد سازمان فعالیت کند.
۶. ارزیابی عملکرد روابط‌عمومی ها را جدی بگیرند و آنها را دربرابر مخاطبان درون سازمانی و برون سازمانی پاسخگو کنند.
۷. در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های ارتباطی و فعالیت‌های مرتبط با افکار عمومی، با تشکل‌های حرفه‌ای و تخصصی روابط‌عمومی مشورت و از دیدگاه‌های کارشناسی آنها استفاده کنند.
۸. از تشکل‌های حرفه‌ای و تخصصی در حوزۀ روابط‌عمومی به طور جدی و عملی حمایت کنند و رشد و تقویت این نهادها را مایۀ قوام و استحکام نظام ارتباطی کشور بدانند.

یادآوری این نکته ضرورت دارد که در ۱۲ دولت پیشین، شاهد دستاوردهای درخور و امیدبخشی در این زمینه ها نبودیم. باید ببینیم که این بار چه می شود.