یکی از اقدامات جدید اپراتورها بررسی نقش‎ ‎انواع تجهیزات مانند گوشی‌های هوشمند و رایانه‌های شخصی در استفاده از ترافیک‎ ‎دیتاست. تحلیل این اطلاعات می‌تواند راهکار مناسبی برای پاسخگویی به انفجار ترافیک‎ ‎دیتا پیش پای اپراتورها قرار دهد اما اپراتورهای مخابراتی در سال 2012 به چه‏‎ ‎می‌اندیشند؟‎ ‎

‎سیدعلی خدام حسینی کارشناس مخابرات در گزارشی با تشریح نگاه جدید بازیگران مخابراتی اظهار کرد: ورود بازیگران جوان و قدرتمند اینترنتی‎ OTT ‎(نظیر گوگل) به‎ ‎عرصه‌هایی همچون باند وسیع و بازارهای عمودی موجب به وجود آمدن میدانی جدید و در‎ ‎عین حال جدی در اکوسیستم خدمات مخابراتی شده است. موفقیت اپراتورهای مخابراتی به‎ ‎عنوان بازیگران پیشکسوت، در این بازار جدید نیازمند اتخاذ جهت‌گیری مناسب در‎ ‎بخش‌های مختلف برای حفظ جایگاه خود و در عین حال تعامل با فعالان اینترنتی خواهد‏‎ ‎بود.

وی ادامه داد: سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نسل‎ ‎آینده مخابراتی، یکی از مباحثی است که اپراتورهای مخابراتی چه ثابت و چه همراه در‎ ‎مواجهه با آن راهبردهای متفاوتی را در پیش می‌گیرند. به طور معمول اپراتورهایی که‎ ‎با کاهش درآمد مواجه شده‌اند، در پی کاهش نسبت بین هزینه‌ها و درآمدهای خود هستند و‎ ‎در همین خصوص استفاده از فناوری‌های ‏3G‎ و مسی را نسبت به‎ LTE ‎و فیبر نوری در اولویت‎ ‎بالاتری قرار می‌دهند‏.

وی ادامه داد: دلیل اصلی این امر را می‌توان‎ ‎انتظار برای بازگشت سرمایه صرف شده در ‏3G‎ و فناوری‌های مسی دانست. این در حالی است‎ ‎که به خدمت گرفتن فناوری‌های جدید، علاوه بر افزایش ظرفیت شبکه در پاسخ‌دهی به تعداد‎ ‎مشترک بیشتر و امکان ارائه حجم بالاتری از ترافیک به مشترکان، فرصت‌های جدیدی چون‎ ‎قابلیت تسهیم شبکه دسترسی برای ارائه خدمات عمده‌فروشی (توسط فناوری‎ LTE‎) را‎ ‎برای اپراتور به ارمغان می‌آورد.

این کارشناس ادامه داد: از دیگر تحرکات اپراتورها‎ ‎برای کاهش هزینه‌های خدمت‌رسانی به مشترکان می‌توان به بهینه‌سازی شبکه برمبنای نوع‎ ‎ترافیک مورد استفاده کاربران و کاهش بار ترافیکی شبکه به وسیله‎‌femtocell‎ها و‎ ‎دسترسی‎ Wi-Fi ‎اشاره کرد.

به گفته وی تجهیزات مورد استفاده کاربران هم نقش‎ ‎غیرقابل انکاری در نوع ترافیک مصرفی دارد. یکی از اقدامات جدید اپراتورها بررسی نقش‎ ‎انواع تجهیزات مانند گوشی‌های هوشمند و رایانه‌های شخصی در استفاده از ترافیک‎ ‎دیتاست. تحلیل این اطلاعات می‌تواند راهکار مناسبی برای پاسخگویی به انفجار ترافیک‎ ‎دیتا پیش پای اپراتورها قرار دهد.

خدام حسینی گفت: پیش‌بینی می‌شود حدود یک سوم از‎ ‎بازار گوشی‌های تلفن همراه در سال 2012 به گوشی‌های هوشمند اختصاص یابد. همچنین‎ ‎ظهور نسخه‌هایی از این تجهیزات با قیمت بین 100 تا 200 دلار در بازارهای ‎توسعه‌یافته و در حال توسعه هم از دیگر دلایلی است که افزایش ترافیک دیتای مورد‎ ‎استفاده بین مشترکین در سراسر جهان را دامن خواهد زد. البته اینها تنها دلایل‎ ‎کارشناسان در افزایش روند گرایش به دیتا نیستند، بلکه فروش روزافزون دانگل‌ها و‎ ‎افزایش‎ ‎چشم‌گیر تعداد مشترکان فناوری‌هایی مانند‎ LTE ‎و فیبر در سراسر جهان نیز شاهد‎ ‎دیگری بر این ادعاست.

وی ادامه داد: در این موقعیت، بهینه‌سازی در‎ ‎سرمایه‌گذاری بر اساس نوع و نحوه استفاده کاربران از ترافیک را می‌توان به یکی از‎ ‎ملزومات برای اپراتورهای پیشرو برای خلق فرصت‌های بکر در عرصه کسب درآمد دانست.البته بر اساس آمار، محتوای ویدیویی بیشترین ترافیک مصرفی را در سطح جهان به خود‎ ‎اختصاص می‌دهد به طوریکه معمولا در حدود دوسوم از کل ترافیک شبکه یک اپراتور‎ ‎مخابراتی به محتوای ویدیویی اختصاص می‌یابد.

او افزود: یکی از اقداماتی که تاکنون اپراتورها‎ ‎برای کاهش جریان مصرف ترافیک از سرورهای ملی و ناحیه‌ای در سال 2011 انجام‏‎ ‎داده‌اند، مذاکره با بازیگرانی مثل گوگل به عنوان شبکه‌های ارائه محتوا برای دریافت‎ ‎ارزان‌تر ترافیک از سرورهای آمریکای شمالی در کشورهای اروپایی و آسیایی بوده است.

این کارشناس تصریح کرد: ارائه بسته‌های مختلف‎ ‎خدماتی بر اساس نحوه استفاده از ترافیک دیتا را می‌توان نمونه‌ای از بازنگری‌های‎ ‎اپراتورها در نحوه ارائه خدمات دانست. این طرح‌ها که عموما به صورت بسته‌های قیمتی‎ ‎تعیین می‌شوند، پاسخی ابتدایی به علاقه مشترکین در مصرف فزاینده دیتا هستند و‎ ‎انتظار میرود که در آینده شاهد استراتژی‌های جدیدی در قیمت‌گذاری باشیم که در‎ ‎آنها، زمان استفاده و تجهیزات کاربر در ارائه خدمات لحاظ خواهند شد. البته اتخاذ‎ ‎این سیاست‌ها توسط اپراتورها، نقش رگولاتوری را هم در پایش بازارهای پیشرو پررنگ‌تر‎ ‎خواهد کرد.

وی گفت: این بسته‌های قیمتی یکی از ستون‌های‎ ‎استراتژی خلق تجربه‌های خوشایند برای مشتری هستند. ستون دیگر این استراتژی که اگر‎ ‎اهمیت بیشتری از قیمت‌گذاری نداشته باشد، همسنگ آن خواهد بود، کیفیت بالا در ارائه‎ ‎خدمات به مشترک است تا او را به برقراری رابطه دوباره با اپراتور ترغیب کند.

خدام حسینی گفت: به جرأت می‌توان اپل و گوگل را‎ ‎موفق‌ترین نقش‌آفرینان اکوسیستم جدید دنیای‎ ICT ‎نامید. موفقیت آنها در بازار‎ ‎سخت‌افزار و گوشی‌های هوشمند موجب شده است که عملکرد آتی آن‌ها مثل احتمال ارائه‎ ‎تلویزیون اپل و ورود احتمالی گوگل به ارائه جعبه مبدل از طریق شرکت موتورولا تأثیر‎ ‎بسزایی بر روند جهانی بازار‎ ICT ‎خواهد داشت.

به گفته او در سوی دیگر میدان اپراتورها هم بیکار‎ ‎ننشسته‌اند و برای تحکیم جایگاه خود، به استفاده از راهکارهای نوینی روی آورده‌اند.برخی از آنها در رقابت با بازیگران‎OTT‎، قرائتی جدید از نقش اپراتور در رساندن‎ ‎خدمت به مشتری را در دستور کار خود قرار داده‌اند و با تغییر جایگاه از ارائه‌دهنده‎ ‎به توانمندساز، برای بازیگران طرف سوم در ارائه خدمات، نقشی بی‌بدیل در بازار‎ ‎مخابرات به وجود آورده‌اند که با توجه به تعداد کم اپراتورها در یک کشور می‌تواند‎ ‎سهم اپراتورها در بازار را حفظ کند و حتی افزایش دهد.این کارشناس ادامه داد: برخی اپراتورها هم همکاری‎ ‎مشترک را در دستور کار قرار داده‌اند. این همکاری‌ها را می‌توان به دو نوع کلی‎ ‎تقسیم کرد؛ یکی از این انواع، همکاری اپراتورها در دو کشور متفاوت است که معمولا‎ ‎فرصت را برای حضور بازیگران طرف سوم در ارائه خدمات باز می‌کند. نوع دیگر نیز‎ ‎مشارکت بین اپراتورهای یک کشور به منظور بازگشت بهتر سرمایه و در اختیار گرفتن سهم‎ ‎بیش‌تری از بازار است.

وی ادامه داد: البته از دست دادن حوزه‌هایی که‎ ‎اپراتورها در آن دارای موقعیتی انحصاری هستند، اشتباهی بزرگ است. مثالی بارز از این‎ ‎حوزه‌ها‎ NFC ‎است که اپراتورهای موبایل با در اختیار داشتن سیم‌کارت خود می‌توانند‎ ‎نقشی منحصر به فرد در امنیت این حوزه ایفا کنند و حضور دیرهنگام آن‌ها نیز می‌تواند‎ ‎موجب از دست دادن بازار در برابر بازیگران جهانی (مانند گوگل با کیف پول خود!) شود.

خدام حسینی گفت: گرچه بازیگران فعال در عرصه خدمات‎ ‎مخابراتی ثابت و سیار کشورمان قابلیت‌های خود را برای ارائه سرویس‌های پایه تلفنی و‎ ‎خدمات ارزش افزوده ابتدایی (همچون‎SMS ) ‎تا حد قابل قبولی نشان داده‌اند، اما با‎ ‎توجه به روند رو به رشد استفاده از خدمات ارزش افزوده و توسعه پلتفرم‌های خاص ارائه‎ ‎سرویس موسوم به‎SDP‎، اکنون این سؤال مهم مطرح است که آیا اپراتورهای مخابراتی در‎ ‎کشور ما آمادگی لازم برای ایجاد و توسعه بسترهای مناسب برای ارائه سرویس‌ها و‎ ‎خدمات ارزش افزوده متنوع در بازارهای عمودی همچون خدمات شهری، بانکی، سرگرمی و‎ ‎رسانه را پیدا کرده‌اند؟‎ ‎

او ادامه داد: به نظر می‌رسد زمان آن رسیده باشد‎ ‎تا فعالان عرصه مخابرات کشور، با بهره‌گیری از تجربیات جهانی و آمیختن آن با نیازها‎ ‎و ملاحظات بومی به نوآوری و تحول در ارائه خدمات مخابراتی و توسعه تعاملات تجاری‎ ‎اقدام کرده و فضاهای جدید و متنوع‌تری را برای رفع نیازمندی‌های مشتریان و افزایش‎ ‎فرصت‌های همکاری و تعامل ایجاد کنند.

به گفته وی از همین روست که گروه علمی تحلیلی طیف‎ ‎به عنوان کانون تفکر مخابرات ایران، در تلاش است تا با برگزاری همایش بین‌المللی «‎نوآوری و تحول در ارائه خدمات مخابراتی» در دهم بهمن امسال و پرداختن به مباحث‎ ‎فنی و مدل‌های تجاری جدید در عرصه خدمات مخابراتی باند وسیع، زمینه همکاری و تعامل‎ ‎بیشتر بین تصمیم‌گیران، مدیران و کارشناسان صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات را‎ ‎فراهم کند.همچنین شبکه خبری دویچه‌وله در گزارشی به بررسی مهم‌ترین‎ ‎رویدادهای جهان دیجیتال و ارتباطات در سال گذشته میلادی پرداخت‎.سال 2011‏‎ ‎نخستین سال از دهه دوم قرن بیست‌ویکم، سال مهم و پرتحولی در دنیای تکنولوژی‌های‎ ‎نوین بود. دگرگونی‌های جهان ‌تکنولوژی دیجیتال هر روز با شتاب بیش‌تری به پیش‏‎ ‎می‌تازد و اگر بخواهیم دگرگونی‌های رخ‌داده در این سال را در یک پدیده خلاصه کنیم،‎ ‎باید به رشد برق‌آسای تبلت‌ها اشاره کنیم‎.

گجت‌ها و تجهیزات قابل‌حمل و مبتنی بر فن‌آوری‎ ‎لمسی که خود منشاء دگرگونی‌های عظیم و گسترده‌تر در بخش‌های گوناگون مرتبط با‎ ‎تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطات نوین در عصر دیجیتال‌اند؛ از دنیای تجارت و ‎ارتباط گرفته تا جهان رسانه و آموزش و... و تردیدی نیست که این موج گسترده را‎ ‎آی‌پد محصول انقلابی اپل رهبری می‌کند‎.تغییر بنیادینی که فن‌آوری‌های لمسی‌ به رهبری‏‎ ‎آی‌پد در دنیای تکنولوژی به وجود آورده را با تغییر خط فرمان به رابط‌های گرافیکی‎ ‎در دنیای رایانه مقایسه می‌کنند. حالا کم‌کم رقص انگشتان برروی صفحات لمسی هوشمند ‎جای‌گزین موس‌ها می‌شود‎.

اوایل ماه مارس بود که نسخه دوم تبلت جادویی اپل‎ ‎هم ارائه شد. هنوز استیو جابز در قید حیات بود که آی‌پد 2 با رخی زیباتر و سبک‌تر‏‎ ‎با پردازشگرهای قدرتمندتر و دو دوربین پا به دنیای فن‌آوری گذاشت و حالا قرار است‎ ‎نسخه سوم آی‌پد هم در فوریه 2012 و در روز تولد استیو جابز، بنیان‌گذار فقید کمپانی‏‎ ‎اپل ارائه شود‎.

تاکنون هیچ کالای الکترونیک در تاریخ به سرعت‎ ‎آی‌پد فروخته و فراگیر نشده است. تبلت اپل که تا حالا پس از تلویزیون، گوشی‌های‎ ‎هوشمند و لپ‌تاپ، چهارمین محصول پرمصرف الکترونیک در جهان بوده است، بسیاری از‎ ‎کمپانی‌ها را به حضور در این عرصه ترغیب کرده است. کمپانی‌های گوناگون با عرضه‎ ‎تبلت‌های مبتنی بر اندروید (سیستم‌عامل گوگل) در تلاش‌اند تا سهمی از این بازار را‎ ‎در اختیار بگیرند؛ بازاری که آی‌پد تسلطی انکارناپذیر بر آن دارد‎.

کتاب‌خوان‌های الکترونیک هم در سال 2011 رشد‏‎ ‎چشمگیری داشتند و پیش‌تاز این عرصه، آمازون است که اواسط سال خبر از ارائه محصول‏‎ ‎جدیدش داد‎: Kindle Fire‎ که با قیمت 199 دلاری وسوسه خرید را در سر بسیاری از‏‎ ‎کاربران تکنولوژی می‌اندازد و مثل کیندل‌های قبلی، صرفاً به کار کتاب‌خوانی نمی‌آید‎.

با کیندل فایر کاربر می‌تواند هم فیلم ببیند،‎ ‎سریال‌های تلویزیونی را دنبال کند، موزیک گوش کند و از اپلیکیشن‌های گوناگون‎ ‎استفاده کند. خرید از فروشگاه آنلاین آمازون هم تنها با یک کلیک میسر خواهد شد‎.

پیش‌بینی می‌شود فروش تبلت‌های فایر در سال 2012‏‎ ‎حتی از آی‌پد هم بیش‌تر باشد و دلیل آن هم کاملاً روشن است؛ فایر ارزان‌تر است و‎ شمار بیش‌تری از علاقمندان از پس پرداخت بهای 199 دلاری آن برمی‌آیند‏‎.

اوایل سال 2011 آمازون اعلام کرده بود که فروش‎ ‎کتاب‌های الکترونیک از فروش نسخه‌های چاپی کتاب‌ها پیشی گرفته است؛ این رکورد‎ ‎قابل ‌تاملی در دنیای فن‌آوری است. نسخه‌های الکترونیک کتاب و نشریات، با سرعتی‎ چشمگیر نسخه‌های چاپی را به حاشیه می‌رانند‎.در روزهای نخست ماه اکتبر سال 2011 پس از ماه‌ها‏‎ ‎بحث و گمانه‌زنی و شایعه‌پراکنی درباره آی‌فون 5 و امکانات احتمالی‌اش، آی‌فون 4S‎ با پردازشگرهای قوی‌تر و دوربینی باکیفیت‌تر ارائه شد و البته آی‌فون ‏4S که به‌‏‎ ‎همراه نسخه 5 سیستم‌ عامل‏‎ iOS ‎عرضه شد، قابلیتی دارد که برای اولین بار در دنیای‎ ‎گوشی‌های هوشمند رونمایی شد‎.«‎سیری» رباتی است در دل آی‌فون جدید که دستیار‏‎ ‎هوشمند کاربر و از نمونه‌های درخشان بهره‌گیری از هوش مصنوعی است‎.

‎«سیری» تا جایی که بتواند به سؤالات کاربر پاسخ‎ ‎می‌دهد: از جست‌وجو در اینترنت گرفته تا تماس گرفتن و ارسال اس‌ام‌اس به فردی مشخص،‎ ‎اعلام وضع هوا و آخرین کتابی که نویسنده محبوب‌تان منتشر کرده و هزاران مساله ‎کوچک و بزرگ دیگر‎.اپل با ارائه این قابلیت جدید در آی‌فون‌های 4S‎ باز هم پیشتاز عرصه‌ای جدید در دنیای فن‌آوری شد: کنترل و تعامل از طریق صدا، که ‎پیش‌بینی می‌شود در سال 2012 گسترش بیش‌تری داشته باشد‏‎.گفته می‌شود اپل قصد دارد در سری جدید‎ ‎تلویزیون‌های این کمپانی، همین قابلیت را جایگزین کنترل‌های تلویزیون کند تا‎ ‎کاربران برای عوض کردن کانال‌ها یا کم و زیاد کردن صدا، هر بار مجبور نباشند دنبال‎ ‎کنترل بگردند. به این ترتیب فقط کافی است فرمان مورد نظرتان را بر زبان بیاورید‎.

نسخه پنج استاندارد بین‌المللی‎ HTML ‎برای وب‎ ‎سازگار با استانداردها و نیازهای وب‌2 و فراتر از آن، قابلیت‌های بی‌نظیر بسیاری را‎ ‎در اختیار برنامه‌نویسان و طراحان وب قرار می‌دهد و به اعتقاد بسیاری از تحلیل‌گران‎ ‎فن‌آوری اطلاعات، روح تازه‌ای به کالبد شبکه جهانی اینترنت خواهد دمید‎.

اگرچه‎ HTML5 ‎در سال 2006 ظهور کرد اما بهره‌گیری‏‎ ‎از آن در سال 2011 با جدیت بیش‌تری پی گرفته شد و پیش‌بینی می‌شود که در سال 2012‏‎ ‎رشد خیره‌کننده‌ای داشته باشد‎.

این استاندارد جدید به توسعه‌دهندگان وب و‎ ‎برنامه‌نویسان سیستم‌های عاملی نظیر‎ iOS ‎و اندروید این امکان را می‌دهد که‎ ‎اپلیکیشن‌های قدرتمندتری طراحی کنند که می‌تواند ویژگی‌های تعاملی بی‌نظیری داشته ‎باشد‎.

در دنیایی که گوشی‌های هوشمند در آن رشدی انفجاری‎ دارند و روزبه‌روز بیش‌تر مورد توجه کاربران سراسر جهان قرار می‌گیرند، کمتر ‎پدیده‌ای به اندازه‎HTML5 ‎ می‌تواند تاثیرات ماندگار و محسوس به‌جا بگذارد‎. اپلیکیشن‌هایی که با‎ HTML5 ‎طراحی می‌شوند، در هر سیستم‌عاملی پشتیبانی خواهند شد‎.

پیش‌بینی تحولات در دنیای تکنولوژی و نوآوری با‎ ‎توجه به شتاب و سرعت دگرگونی‌ها کار ساده‌ای نیست. بسیاری از رسانه‌ها اما با توجه‎ ‎به شواهد موجود و با بررسی سیر تکامل تکنولوژی‌های دیجیتال، سریالی از پیش‌بینی‌ها‎ ‎را منتشر کرده‌اند‎.

سیستم‌های عامل ویندوز 8 (کمپانی مایکروسافت) و‎ X Lion‎ مکینتاش (کمپانی اپل) از بسیاری از ویژگی‌هایی که در نسخه‌های موبایل‎ ‎سیستم‌های عامل این دو کمپانی وجود دارد، پشتیبانی می‌کنند‎.

به این ترتیب تاچ‌اسکرین گسترش‎ ‎چشمگیری خواهد یافت و دنیای تکنولوژی یک تغییر مسیر اساسی دیگر را پشت‌سر خواهد‏‎ ‎گذاشت و گذار به «جهان لمسی» با سرعت بیش‌تری پیش خواهد رفت‎.

اسکرین‌های انعطاف‌پذیر از جمله پدیده‌هایی هستند‎ ‎که انتظار می‌رود در سال 2012 گسترش قابل‌توجهی داشته باشند. روی چنین صفحاتی کاربر‎ ‎به‌سادگی و فقط با پیچ و تاب دادن دست‌هایش می‌تواند وب‌گردی کند. صفحات را بالا و‎ ‎پایین (اسکرول) کند و یا روی آیتم‌های مشخصی زوم کند. امکاناتی که برای بسیاری از‎ ‎کاربران در سراسر جهان آن‌قدر جذاب و هیجان‌انگیز است که در انتظار ظهور و گسترش‌اش ‎نشسته‌اند‎.
 

منبع: روزنامه اطلاعات- سه شنبه 2 اسفند 1390 ـ 28 ربیع الاول 1433ـ 21فوریه 2012ـ شماره 25254