شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- واژه بحران در حرفه روزنامه‌نگاری معنای متفاوت و ویژه ای دارد. به این معنا که آنچه در این حرفه کار روزمره است، در بسیاری از حرفه‌های دیگر کار بحرانی تلقی می‌شود.

از این رو، بحران در حوزه خبر شامل وقایع داخلی و بین المللی و اتفاقات طبیعی و یا انسانی می شود که به معنای واقعی کلمه منجر به بروز اختلالاتی می شود. فرصت و زمان کم برای واکنش نسبت به بحران، وجود اطلاعات ناقص، نامعتبر و مشکوک در هنگام وقوع حادثه و تهدید کردن منابع طبیعی و یا زندگی بشر، از خصوصیات بحران است.

از آنجاکه، بحران ها متنوع بوده و اغلب آنها تکرار شونده هستند و مشکلات و خسارات ناشی از آنها متفاوتند، برای این بحران ها باید اقداماتی فوری و اضطراری انجام شود.

با توجه به اهمیت اطلاع رسانی و ارتباطات در حوزه مدیریت بحران، نیاز است که مسیر معین و مشخص به منظور اطلاع رسانی وجود داشته باشد. از این رو، خبرنگاران حوزه مدیریت بحران لازم است افرادی آموزش دیده در رسانه ها باشند و اطلاع رسانی در زمینه بحران در قالب گروهی نظام مند صورت گیرد.

محمد خدادی مدیرعامل خبرگزاری ایرنا در گفت و گو با خبرگزاری سیناپرس، با اشاره به وقوع اتفاقات اخیر در سطح جهان و نقش رسانه ها در نحوه انعکاس آنها گفت: با توجه به انعکاس اخبار اتفاقات اخیر در ترکیه و فرانسه در می یابیم که در شرایط بحران جمع آوری و ارسال اطلاعات بسیار اهمیت دارد. به دلیل همین اهمیت و حساسیت موضوع، رسانه ها نیازمند متخصصان حوادث هستند که وظیفه تربیت آنها بر عهده دانشگاه ها و برقراری ارتباط دانشگاه ها با رسانه هاست.

وی ادامه داد: رسانه های جمعی باید متوجه باشند که به منظور جذب مخاطب، در شرایط بحران احساسات جامعه را متلاطم نکنند. از این رو، اخلاق حرفه ای در زمان بحران، نیاز به توجه مضاعف دارد.

رسانه های جمعی باید متوجه باشند که به منظور جذب مخاطب، در شرایط بحران احساسات جامعه را متلاطم نکنند.

این کارشناس ارتباطات تصریح کرد: روزنامه‌نگار هر روز با واقعه‌ای بی‌سابقه و غافلگیرکننده، روبه‌روست که باید درباره آن تصمیمی بی‌سابقه بگیرد؛ از کلمات و جملاتی که بعضی از آنها را تا آن روز هرگز به‌کار نبرده استفاده کند و محصول نهایی را با آرایشی کاملاً نو تدوین و در زمان و حجم معین عرضه کند و منتظر بماند تا مطمئن شود که محصولی که رقیب او در روزنامه‌ای دیگر تولید کرده بهتر از محصول او نیست.

وی اظهار کرد: از منظر هیئت تحریریه یکی از نخستین مشخصه‌های «بحران»، ضرورت آرایش جدید هیئت تحریریه است، با تلفن‌های متعدد، بسیج کردن چند خبرنگار و عکاس و تعیین مأموریت آنها، پیش‌بینی مساحت غیرعادی در صفحات روزنامه، آرایش غیرعادی صفحه اول، در عین حال دغدغه رعایت زمان ارسال خبر به بخش فنی و رسیدن به‌موقع به ساعت انتشار. در رسانه‌های دیگر نیز همین التهاب حاکم است، زیرا آنها هم در محدودیت‌های مشابه ناشی از سرعت و حجم خبری گرفتار هستند.

خدادی با ذکر مثالی ادامه داد: در مواردی مرگ ناگهانی یک فرد می‌تواند در روزنامه‌ها آرایش بحرانی ایجاد کند. خبر درگذشت جمال عبدالناصر، رئیس جمهوری وقت مصر، در ساعت 11:30 به ایران رسید. در یکی از روزنامه‌های آن روز 12 مترجم و نویسنده و خبرنگار نیمه شب به روزنامه فراخوانده شدند و با استفاده از آرشیو، تلکس و تلفن به صاحب‌نظران، روزنامه روز بعد شش صفحه گزارش در این باره داشت.

وی افزود: از این رو، همکاری مناسب بین خبرگزاری ها و سایر دستگاه ها مختلف می تواند سبب تولید، انتشار و اطلاع رسانی بهتر اخبار در شرایط مختلف شود.

خدادی در ادامه به لزوم تدوین محتوای ویژه مدیریت بحران در دانشکده خبر اشاره کرد و گفت: با تدوین دروس مرتبط با مدیریت بحران و دوره های آموزشی پیوسته و مداوم برای اصحاب رسانه می توان در این زمینه به پیشرفت های بزرگی رسید. ضمن اینکه، امروز دیگر امکان موفقیت دستگاه ها بدون اینکه دغدغه اطلاع رسانی داشته باشند، وجود ندارد.

منبع: سیناپرس