شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- در آستانه روز ملی صنعت چاپ (۱۱ شهریورماه) جا دارد نگاهی به وضعیت کنونی صنعت چاپ و اساسی‌ترین مسائل آن به عنوان یک کسب و کار فرهنگی و صنعتی بیندازیم.

محمود  مختاریان در روزنامه اعتماد نوشت:
صنعت چاپ کشور ما چندین سال سخت را به طور پیاپی پشت سر گذاشته (200 چاپخانه در مدت کوتاهی تعطیل شده است) و اینک با وجود پتانسیل‌های ارزنده‌یی که دارد، از نفس افتاده است و این در حالی است که هنوز با وجود گسترش اینترنت، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، در کشور ما صنعت چاپ بار سنگین فرهنگ، آموزش، اطلاع‌رسانی، بسته‌بندی، تبلیغات و حمایت از سایر فعالیت‌های اقتصادی را به دوش می‌کشد. برای ارائه تصویری گویا از وضعیت صنعت چاپ کشور توجه شما را به دو نکته جلب می‌کنم:

1‌- طی دو سال اخیر، ورود ماشین‌های چاپ افست نو به کشور در حد صفر بوده است.
2- دستمزد خدمات چاپ و دریافتی چاپخانه‌ها بابت چاپ فرم‌های مختلف، تقریبا ثابت مانده و در مواردی که افزایش یافته باشد، این افزایش بسیار کمتر از نرخ تورم بوده است.

نتیجه منطقی در گزاره بالا این است:
صنعت چاپ نیاز فوری به نوآوری و توسعه دارد، اما چاپخانه‌داران به خاطر محدودیت منابع مالی امکان سرمایه‌گذاری ندارند. جالب است بدانیم روند کاهشی یا بهتر بگوییم افت شدید سرمایه‌گذاری با بالارفتن نرخ برابری ارزهای خارجی، به مدت کوتاهی پس از نمایشگاه دروپا 2012 رخ داد. یعنی درست پس از معرفی جدیدترین فناوری‌های چاپ. چاپخانه‌داران به دنبال شک تغییر نرخ ارز، چندی به انتظار نشستند تا شاید نرخ ارز متعادل‌تر شود که نشد. سرانجام به?ناچار نرخ‌های جدید را پذیرفتند ولی کیسه آنها خالی‌تر از همیشه شده بود. زیرا در این چند سال، آنها نتوانستند نرخ خدمات چاپ را نه متناسب با افزایش دلار (یعنی سه برابر)، بلکه متناسب با نرخ تورم (یعنی بین 30 تا 40 درصد) بالا ببرند. در حالی که برای خرید مواد مصرفی و قطعات مجبور بودند، همه‌چیز را با نرخ‌های جدید تامین کنند. اما دو کلمه بشنوید از همسایگان ما. کشورهایی مانند ترکیه و امارات پس از دروپا 2012، صنعت چاپ را باز هم نوسازی کردند و گسترش دادند. ماشین‌های چاپ متنوع، سریع‌تر، با ابعاد بزرگ‌تر و قابلیت‌های فراوان برای ارتقای کیفیت در چاپخانه‌های این دو کشور نصب شدند. (فرصت‌های ایران برای جلو افتادن این دو کشور، سریالی دنباله‌دار است که دست کم 30 سال از آن می‌گذرد.)

باز هم جای امیدواری هست
با وجود این وضع دشوار به خاطر پتانسیل‌های پایدار در صنعت چاپ و بیش از هر چیز به?خاطر نیروی انسانی فعال و باتجربه و البته قانع و صبور صنعت چاپ ایران هنوز سرپاست و به?اتکای نیروهای تلاشگر و تحصیلکرده، زمینه را برای رشد فراهم می‌سازند. خوشبختانه با افزایش شمار فارغ‌التحصیلان رشته چاپ، حالا پتانسیل خوبی برای به کارگیری نرم‌افزارهای مدیریت، برنامه‌ریزی تولید و کنترل کیفیت به وجود آمده است. از طرفی، فرصت‌های تجاری آشکاری در کشورهای همسایه، به ویژه عراق، افغانستان و ترکمنستان برای چاپکاران ایرانی به دست آمده است. تقاضای این کشورها به خدمات چاپ ایران محدود نمی‌شود، بلکه آنها از خدمات فنی برخی نمایندگان برای نصب و تعمیرات نیز بهره‌مند می‌شوند. اما باید دانست که این فرصت‌ها نیز همیشگی نخواهند بود و برای حفظ آنها باید تمهیدات هوشمندانه‌یی صورت گیرد.

وظایف ما
با توجه به مطالب بالا چاپکاران و صاحبان چاپخانه‌ها از طرفی و نیز دولت و برنامه‌ریزان کشور از طرف دیگر، هر کدام مسوولیت‌های فوری و درنگ‌ناپذیری دارند. صاحبان صنعت چاپ و مدیران بخش خصوصی باید با برنامه‌ریزی دقیق و برآوردهای روشن، مطالعات بازاریابی دقیقی درباره کسب و کار خود در منطقه صورت دهند و با استانداردهای جهانی به تولید محصولات چاپی همت گمارند. دولت و برنامه‌ریزان و به ویژه بانک‌ها باید تسهیلات لازم را برای نوسازی صنعت چاپ فراهم سازند و به شیوه‌یی معقول، برخی محدودیت‌ها برای ارائه تسهیلات را از میان بردارند.