کتاب مدیریت بازاریابی و روابط عمومی در موزه های ایران
انتشارات اشجح
مولف: علی غلامی
سال چاپ: 1395
 

فرهنگ، اثر نفوذکننده و تغییردهنده ای در هر یک از محیط های بازارچه در عرصه ملی و چه در عرصه بین المللی دارد. مدیران بازاریابی جهانی باید تأثیر فرهنگ را تشخیص دهند و آماده باشند تا به آن پاسخ، و یا اینکه با تغییر آن خود را هماهنگ سازند و محصولات فرهنگی خود را براساس ویژگی های جامعه هدف هماهنگ نماید. مدیران بازاریابی فرهنگی نقش مهم و حتی رهبری کننده را در تأثیرگذاری بر تغییرات فرهنگی در سرتاسر جهان به عهده دارند. این نقش در محصولات فرهنگی (موسیقی، فیلم، آثار تاریخی، صنایع دستی و...) آشکارتر است. در این بین، مدیران بازاریابی موزه یاد گرفته اند، از افرادی که عادت ها و گرایش های محلی خود را از نظر بازاریابی درک می کنند، استفاده نمایند.

ما در عصری زندگی می کنیم که در میان کشورهای مختلف، تمایل شدیدی برای ایجاد جامعه جهانی در قالب جهانی شدن و وابستگی متقابل بین ملتها از یک طرف و حفظ هویت ملی و فرهنگی جوامع از طرف دیگر وجود دارد؛ اما هدف کلی آنها تقویت احساسات ملی و رشد فرهنگی در جامعه است. روابط بازرگانی بین کشورهای مختلف که فرهنگ های متفاوتی دارند، چالش های زیادی را به وجود آورده است. به علاوه، کشورهای مختلف به دلیل اختلاف در قوانین و اجرای آن با مشکلات متعددی روبرو هستند. هدف هر برنامه ای برای درک فرهنگ کشورهای مختلف، آشنایی با شیوه تفکر، احساس و فعالیت های آنهاست تا بتواند در برقراری ارتباطات و مبادلات میان فرهنگی به کار آید.

مدیران بازاریابی موزه های جهان، برای درک فرهنگ کشور خود و سایر کشورهای جهان باید بر اصل ارجاع به خود فائق آیند. در این میان، یکی از شیوه ها برای کسب درآمد فرهنگی- موزه ای، استفاده از ترکیبی از مطالعات موردی و ایفای نقش فرهنگی هر کشور است. اما سوالی که در مطرح میشود این است که: چگونه ما میتوانیم اندیشه های بازاریابی در موزه های پیشروی دنیا را بدون اینکه بر فرهنگ و شئونات ما لطمه ای وارد آورد، اجرا کنیم؟

باید گفت: برای اینکه اکسیژن وارد اتاق شود، ما باید پنجره ها را باز کنیم. اما با باز شدن پنجره، فقط اکسیژن خالص وارد اتاق نمی شود. ممکن است، به همراه آن گرد و خاک، پشه ها و حشرات نیز وارد اتاق شوند. گفت: خوبی ها در کنار بدی ها، و فضیلت ها در کنار رذیلت ها معنا پیدا می کند. سیستم موزه داری در ایران، وارداتی است و ما برای اجرای هرگونه اقدامات موزه داری، ناگزیر از توجه به تمامی اقدامات موزه داری کشورهای پیشرو در این زمینه هستیم، با این تفاوت که اجرای این اقدامات می بایست بر اساس شئونات اخلاقی و اسلامی کشورمان ایران، اجرا شود، به گونه ای که: زبان، مذهب، ارزش ها و نگرش ها، آموزش و پرورش، اجتماع ها و سازمان ها، وضعیت تکنولوژیک، وضعیت حقوقی و سیاسی، زیباشناسی و... مد نظر قرار گیرد.

یکی از مواردی که می توان به واسطه آن ضمن حفاظت از هویت فرهنگی در سطوح جهانی وارد شد، بازاریابی و روابط عمومی در موزه است. بازاریابی که به واسطه آن فرهنگ و هویت ملی خود را به دیگران منتقل کرده و نیازهای فرهنگی جامعه هدف را مرتفع سازیم.

این حقیر در این کتاب، تلاش نموده ام تا بازاریابی و روابط عمومی در موزه های ایران را در ابعاد مهمی، بررسی کرده و راهکارهای اساسی و کاربردی آن را به دور از هرگونه زیاده گویی، به فعالان عرصه موزه داری کشور عزیزمان ایران، معرفی کنم.

کتاب مزبور در ده فصل تدوین شده است که مضامینی کاربردی، چون: مفاهیم موزه داری، مفاهیم بازاریابی فرهنگی، مفاهیم بازاریابی موزه، تدوین و اجرای برنامه استراتژیک بازاریابی در موزه های ایران، بازاریابی الکترونیک در موزه های ایران، نقش روابط عمومی در موزه، تبلیغات در موزه های ایران، نمایشگاه موزه ای، برند در موزه، و فعالیت های بازاریابی و ارتباطی تعدادی از موزه های جهان را در بر می گیرد.